Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Portret van Leon Boedels 364469.jpg

NaamLeon Boedels
Volledige naamLion Boedels
Geboortedatum28 februari 1866
Geboorteplaats Rotterdam
Overlijdensdatum6 april 1930
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepCabaretier, Acteur, Regisseur
TrefwoordenCabaret, Komiek
Externe databases:
IMDb
Wikidata

Leon Boedels (1866-1930) was een Nederlandse komiek en zanger. Hij was bekend door zijn hoge hoed, zijn onafscheidelijke sigaar en zijn deftige witte vest en was voor uitgaand Amsterdam van de twintigste eeuw een historisch figuur. Vooral tijdens de Boerenoorlog rond de eeuwwisseling oogstte hij veel succes met zijn politieke teksten. Tijdens zijn optredens droeg hij altijd een hoge hoed. Dit werd dan ook zijn beeldkenmerk. Door heel Amsterdam kende men hem als directeur van het Flora Theater, Amsterdam.

Op jeugdige leeftijd speelde Boedels al kinderrollen. Hij was een echt “toneelkind”. Boedels was de zoon van Jacques Léon Boedels, een rekwisiteur bij Albregt en Van Ollefen te Rotterdam. Leon Boedels speelde in komedies samen met zijn zusje Sophia, waaronder Mijn Leopold. Nadat hij een korte carrière als diamantslijper had geprobeerd, begon hij in 1883 zijn carrière als artiest. Boedels trad voornamelijk op in een “Café chantant”, letterlijk vertaald een “zang café”. Op latere leeftijd werd hij regisseur, operateur én presentator. Als acteur stond hij zelf slechts sporadisch op de planken. Hij werkte van 1893 tot aan zijn dood in het Flora Theater, waar hij vanaf 1908 ook directeur was.

Uit het artikel “De stuwkracht achter de schermen”, te vinden in de personaliamap van Leon Boedels in de Theatercollectie van de UvA, komt naar voren dat niemand zo vertrouwd was met de geheimen binnen het Flora Theater als Boedels. Zoals de titel van het artikel ook luidt werd hij gezien als “de stuwkracht achter de schermen”. Als regisseur van de revues in het Flora Theater hield hij dan ook alles in de gaten. Achter de schermen stond hij bij elke voorstelling in een witte stofjas en zong hij alle refreinen mee. Hij regelde de lichteffecten en changementen en Boedels was de eerste die aankwam en de laatste die wegging.

Naast zijn toneelwerk, was Boedels cameraman en regisseur bij de filmfabriek F.A. Nöggerath. Hij speelde enkele zwijgende filmrollen, maakte een groot aantal actualiteitenfilmpjes en in samenwerking met Caroline van Dommelen de speelfilm Graaf Willem IV van Holland. In 1929 vierde hij zijn jubileum in de Hollandsche Schouwburg, Amsterdam; zijn eigen Flora-theater was kort daarvoor door brand verwoest.

Na de brand in het Flora Theater was Boedels genoodzaakt om weer in het openbaar op te treden. Hij zong daarbij enkele Duitse liederen van vroeger, “schlagers” genoemd. Boedels werd onsterfelijk door het liedje Tolhuis, Kielekiele hopsasa. Hij zong liedjes met actuele onderwerpen maar altijd met een vrolijke noot. De wijsjes gingen vervolgens niet meer uit je hoofd.

Samen met zijn vrouw Leonora Kinsbergen, waar hij mee trouwde op 28 januari in 1894, kreeg hij drie dochters; Jeanette, Rosine en Celine. Zij speelden alle drie viool en waren actief in de wereld van de muziek.

Boedels was in zijn tijd één van de meest bekende figuren uit de wereld van de kleinkunst. “Welke oud-Amsterdammer kent ‘m niet”, staat dan ook vermeld in De Courant uit 1927. Ook onder de kinderen was hij populair, voornamelijk met liedjes die hij tijdens zijn zaterdagmiddagvoorstellingen in het Flora Theater zong. In een artikel uit 1896 voor De Kleine Courant staat geschreven dat Boedels zelfs werd aangevlogen door kinderen op straat, die hem dan bij zijn lange jas grepen en riepen; “M’n heer Boedels, wanneer zingt u weer van de negertjes? Toe! Hè”. Hierop antwoordde Leon; “Als jelui weer in Flora komen, lievies!”. Dit laat zien dat Boedels zijn publiek dus wist te raken, ongeacht de leeftijd.

Leon Boedels is gestorven op 6 april 1930 aan de Amstel 340, op 65-jarige leeftijd. Op 8 april 1930 is hij begraven op een Joodsche begraafplaats in Diemen.


Leon Boedels heeft bijgedragen aan 25 productie(s).

Leon Boedels heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Leon Boedels heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Doorlopen alsjeblieft! Regie Flora Gezelschap 1908/1909 2 december 1908 Leon Boedels
'T laatste nieuws! Regie Flora Gezelschap 1910/1911 1 december 1910 Leon Boedels
Flora uitstappen! Regie Flora Gezelschap 1911/1912 1 november 1911 Leon Boedels
Loop naar den duivel! Regie Flora Gezelschap 1914/1915 16 maart 1915 Leon Boedels
't Proefkonijn Regie Nederlandsch Operette Gezelschap 1915/1916 16 oktober 1915 Leon Boedels
Verkeerd getrouwd Regie Nederlandsch Operette Gezelschap 1916/1917 16 oktober 1916 Leon Boedels
De reis naar Zwitserland Regie Hollandsch Tooneel 1915-1918 1918/1919 1 september 1918 Leon Boedels
Hallo! Met Wie? Regie Rip en Michel de Cock's Nieuwe Revue 1918/1919 1 november 1918 Leon Boedels
Extra tijding Regie Flora Gezelschap 1918/1919 16 maart 1919 Leon Boedels
Bezuinigen alsjeblieft! Regie Flora Gezelschap 1921/1922 16 maart 1922 Leon Boedels
Prins Moritz, een vorstelijke vergissing Regie Flora Gezelschap 1922/1923 20 januari 1923 Leon Boedels
Nog nooit gezien Regie Flora Gezelschap 1924/1925 16 december 1924 Leon Boedels
Blonde Carmen uit de Jordaan Regie Flora Gezelschap 1924/1925 11 april 1925 Leon Boedels
Nachtvlinder Regie Flora Gezelschap 1924/1925 11 juni 1925 Leon Boedels
De Poppenkast Regie Flora Gezelschap 1924/1925 18 juli 1925 Leon Boedels
De Koningin van de nacht Regie Operettegezelschap Flora 1925/1926 5 juni 1926 Leon Boedels
Een walsdroom Regie Flora-theater 1925/1926 3 juli 1926 Leon Boedels
Hallo! Californië Regie Operettegezelschap Flora 1926/1927 16 oktober 1926 Leon Boedels
Hé hé Charleston Regie Flora Gezelschap 1927/1928 11 december 1926 Leon Boedels
Hé, hé Charleston Regie Operettegezelschap Flora 1926/1927 11 december 1926 Leon Boedels
De Vogelkoopman Regie Gezelschap Flora/Difraen 1926/1927 1 augustus 1927 Leon Boedels
De circusprinses Regie Gezelschap Flora/Difraen 1927/1928 2 september 1927 Leon Boedels, Luigi di Fraen
Domme Steven Uitvoerende Albregt & Van Ollefen 1874/1875 1 mei 1875
De verzoening of De broedertwist Uitvoerende Moor en Veltman Van Ollefen 1882/1883 3 september 1882
De Vogelkoopman Uitvoerende Gezelschap Flora/Difraen 1926/1927 1 augustus 1927 Leon Boedels
De circusprinses Uitvoerende Gezelschap Flora/Difraen 1927/1928 2 september 1927 Leon Boedels, Luigi di Fraen
Dat is Amsterdam Uitvoerende Flora Gezelschap 1927/1928 26 mei 1928
Loop naar den duivel! Decor Flora Gezelschap 1914/1915 16 maart 1915 Leon Boedels

Trivia

  • Gehuwd met Leonora Kinsbergen op 28-1-1894 te Amsterdam.
  • Ouders: Isak Levie Boedels (= Boedels) en Sientje Koster.
  • 20-jarig jubileum in 1904 in Flora.
  • 25-jarig jubileum op 23-12-1909 in Flora.
  • 40-jarig jubileum in 1924 in Flora.
  • 45-jarig jubileum in 1929 in de Hollandsche Schouwburg.

Bronnen